Φωτογραφίες

Εάν θέλετε να ενημερώνεστε για τα νέα μας στείλτε μας το e-mail σας




Χρήστες On-line: 6

    ÉÓÔÏÑÉÁ

Ôï óýíïëï ôùí éóôïñéïãñáöéêþí ðëçñïöïñéþí êáé ôùí áñ÷áéïëïãéêþí åõñçìÜôùí ôçò åðáñ÷ßáò Ìåôóüâïõ åíéó÷ýåé ôçí Üðïøç üôé ðñüêåéôáé ãéá ìéá ðåñéï÷Þ ðïõ êáôïéêÞèçêå äéáñêþò áðü ôçí áñ÷áéüôçôá ìÝ÷ñé óÞìåñá. ÅðéðëÝïí, ôá äéÜöïñá ôïðùíýìéá ñùìáúêÞò ðñïÝëåõóçò åðéâåâáéþíïõí ôç ñùìáúêÞ ðáñïõóßá óôçí ðåñéï÷Þ, áðü ôï 167 Ýùò ôï 250 ì.×.
Áîéïóçìåßùôï åßíáé ôï ãåãïíüò üôé áðü ôïí 10ï áéþíá êáé ùò ôá ôÝëç ôïõ 18ïõ áéþíá, ôï ÌÝôóïâï ôåëåß õðü ðñïíïìéáêü êáèåóôþò. Ï Êùí/íïò ÐïñöõñïãÝííçôïò ôïí 10ï áéþíá, ï Áíäñüíéêïò ô ôïí 14ï áéþíá, ï ÓïõëôÜíïò ÌïõñÜô ´ ôï 1430 êáé ï ÓïõëôÜíïò Ìå÷ìÝô Ä´ ôï 1659, ðáñá÷ùñïýí äéáäï÷éêÜ óôï ÌÝôóïâï êáé óôá ãåéôïíéêÜ ÷ùñéÜ ðñïíüìéá, ìå ôá ïðïßá ôïõò ðáñÝ÷ïíôáé ïéêïíïìéêÝò åõêïëßåò, ðïëéôéêÝò åëåõèåñßåò êáèþò êáé äéïéêçôéêÞ êáé åêêëçóéáóôéêÞ áõôïíïìßá. Óôü÷ïò ôïõò åßíáé ç åîáóöÜëéóç ôçò óõíåñãáóßáò ôùí êáôïßêùí óôïí Ýëåã÷ï ôçò ïñåéíÞò äéÜâáóçò ôïõ Æõãïý Þ ôçò ÊáôÜñáò, ìÝóù ôçò ïðïßáò åðéêïéíùíåß ç ¹ðåéñïò ìå ôç Èåóóáëßá êáé ôç ÄõôéêÞ Ìáêåäïíßá.
Ôï ÌÝôóïâï, ÷Üñç óôá éäéáßôåñá áõôÜ ðñïíüìéá óçìåßùóå óçìáíôéêÞ åìðïñéêÞ, ïéêïíïìéêÞ, ðíåõìáôéêÞ êáé ðïëéôéóôéêÞ ðñüïäï. Áêüìç, ëüãù ôçò ãåùãñáöéêÞò ôïõ èÝóçò áðïôÝëåóå óõãêïéíùíéáêü êüìâï éäéáßôåñçò óçìáóßáò êáé óçìåßï óôÜóçò áðüëõôá áíáãêáßáò ãéá ôïí áíåöïäéáóìü êáé ôçí áíÜðáõóç ôùí êáñáâáíéþí êáé ôùí ïäïéðüñùí.
¸ôóé, óôá ôÝëç ôïõ 19ïõ áéþíá (1880) ôï ÌÝôóïâï ìáæß ìå ôï ÁíÞëéï áñéèìïýóå 830 «ïßêïõò» êáé ðåñßðïõ 7.000 êáôïßêïõò, åíþ ôï 1888 óôï ÌÝôóïâï õðÞñ÷áí ôÝóóåñéò öïýñíïé, åðôÜ ðáíäï÷åßá, åðôÜ óöáãåßá, Ýíôåêá ðáíôïðùëåßá, Ýíá åëëçíéêü ó÷ïëåßï (ÃõìíÜóéï), äýï ðáñèåíáãùãåßá êáé äýï íçðéáãùãåßá (Ýíá áññÝíùí êé Ýíá èçëÝùí). Ôáõôü÷ñïíá, Þäç áðü ôïõò ðñïçãïýìåíïõò áéþíåò, ìåãÜëç Üíèçóç ãíùñßæïõí ç îõëïãëõðôéêÞ, ç õöáíôïõñãßá êáé ç áñãõñï÷ñõóï÷ïÀá. ÌåãÜëç êáôáóôñïöÞ õðÝóôç ôï ÌÝôóïâï óôéò 27 Ìáñôßïõ 1854 áðü ôá ôïõñêéêÜ óôñáôåýìáôá ôïõ ÁâäÞ ÐáóÜ ìåôÜ ôïí îåóçêùìü ôùí Ìåôóïâéôþí, ìå ïðëáñ÷çãü ôïí ÈåïäùñÜêç Ãñßâá («÷áëáóìüò ôïõ Ãñßâá»), ðïõ êñÜôçóå ôñåéò ìÝñåò. ÌåôÜ ôç ìÜ÷ç ôï ÌÝôóïâï ëåçëáôåßôáé êáé ðïëëÜ óðßôéá êáßãïíôáé. Ç ðñüïäïò ðïõ óçìåéþèçêå óôï ÌÝôóïâï ìåôÜ ôçí êáôáóôñïöÞ ôïõ Ãñßâá ïöåßëåôáé óôïõò ðïëëïýò åõåñãÝôåò ðïõ áíÝäåéîå ç ðüëç, ïé ïðïßïé ìå ôá ðëïýóéá êëçñïäïôÞìáôá ðïõ Üöçóáí, ôï óôÞñéîáí ïéêïíïìéêÜ. Ôï ÌÝôóïâï áðåëåõèåñþèçêå áðü ôïí ôïõñêéêü æõãü óôéò 31 Ïêôùâñßïõ ôïõ 1912 áðü äõíÜìåéò ôïõ ôáêôéêïý åëëçíéêïý óôñáôïý, ôùí Êñçôþí êáé Çðåéñùôþí åèåëïíôþí.
ÁðïöáóéóôéêÞò óçìáóßáò ãåãïíüò ãéá ôç óýã÷ñïíç ïéêïíïìéêÞ êáé ðïëéôéóôéêÞ áíÜðôõîç ôïõ Ìåôóüâïõ áðïôåëåß ôï ºäñõìá Âáñüíïõ Ìé÷áÞë Ôïóßôóá, ðïõ äçìéïõñãÞèçêå ôï 1948 áðü ôïí ßäéï ôïí åõåñãÝôç, ìå ôçí ðáñáêßíçóç êáé åíèÜññõíóç ôïõ ÅõÜããåëïõ ÁâÝñùö Ôïóßôóá.
Óôïõò ìåãÜëïõò Üíäñåò ôïõ Ìåôóüâïõ óõãêáôáëÝãïíôáé ï Ìåôóïâßôçò íåïìÜñôõñáò Íéêüëáïò, ïé ÄéäÜóêáëïé ôïõ ÃÝíïõò Íéêüëáïò Ôæáñôæïýëçò, ÐáñèÝíéïò Êáôæéïýëçò, ÄçìÞôñéïò ÂáñäÜêáò, Ôñýöùí ï Éåñïìüíá÷ïò êáé ÁäÜì ÔóáðÝêïò.
Áñêåôïß åßíáé êáé ïé åèíéêïß åõåñãÝôåò, üðùò ïé Ãåþñãéïò ÁâÝñùö, Íéêüëáïò ÓôïõñíÜñáò, Ìé÷áÞë Ôïóßôóáò, ÔñéáíôÜöõëëïò ÔóïõìÜãêáò, ÊõñéÜêïò Öëüêáò êáé ï Âáñüíïò Ìé÷áÞë Ôïóßôóáò. ÔÝëïò, óçìáíôéêïß Þôáí êáé ïé åèíéêïß áãùíéóôÝò ÄçìÞôñéïò ºðáôñïò, ÁíáóôÜóéïò ÌáíÜêçò, ÉùÜííçò ÃêáäÝëïò, Áðïóôüëçò ×áôæÞò, ÄçìÞôñéïò ÆáìÜíçò êáèþò êáé ï ðïëéôéêüò êáé åõåñãÝôçò ÅõÜããåëïò ÁâÝñùö Ôïóßôóáò.

Ç ¹ðåéñïò, ùò ãåùãñáöéêÞ Ýííïéá, áñ÷ßæåé íá áíáöÝñåôáé ìüëéò êáôÜ ôï äåýôåñï ìéóü ôïõ 4ïõ áéþíá ð.×., åíþ, ùò ðïëéôéêÞ Ýííïéá, åìöáíßæåôáé ãéá ðñþôç öïñÜ ôï 330 ð.×. ìå ôç óõììá÷ßá ôùí Çðåéñùôþí.
Ïé Çðåéñþôåò óå üëç ôç äéÜñêåéá ôçò áñ÷áéüôçôáò Þôáí ÷ùñéóìÝíïé óå öýëá ðïõ áðïôåëïýóáí ôç âÜóç ôçò ðïëéôéêÞò æùÞò. ÐïëéôéóôéêÜ êáé ãëùóóéêÜ, ç ¹ðåéñïò Þôáí óõíäåäåìÝíç ìå ôç Ìáêåäïíßá, áëëÜ ç åðßäñáóç ôïõ ðïëéôéóìïý ôçò íüôéáò ÅëëÜäáò Üñ÷éóå ó÷åôéêÜ íùñßò (ôá ðñþôá íïìßóìáôá ÷ñïíïëïãïýíôáé óôï 4ï áéþíá ð.×.). ÂáóéêÞ áðáó÷üëçóç ôùí êáôïßêùí ôçò Çðåßñïõ áðïôÝëåóáí ç ãåùñãßá êáé ç êôçíïôñïößá, ìå áðïôÝëåóìá ç áóôéêÞ áíÜðôõîç íá åßíáé ðïëý ðåñéïñéóìÝíç. Ïé ðñþôåò ðüëåéò éäñýèçêáí ìüëéò óôá åëëçíéóôéêÜ ÷ñüíéá. Áðü áõôÝò îå÷þñéóáí ïéêéóìïß, üðùò ç Ðáóóáñþí, ï ÔÝêìùí, ç Êáóóþðç, ç Áìâñáêßá êáé êõñßùò ç Äùäþíç, êÝíôñï ëáôñåßáò ôïõ Ðåëáóãéêïý Äßá, åíþ ïëüêëçñç ç ðåñéï÷Þ ãíþñéóå ðåñéüäïõò áêìÞò, êõñßùò óôá ÷ñüíéá ôçò âáóéëåßáò ôïõ Ðýññïõ (297-272 ð.×.) ðïõ Ýíùóå êÜôù áðü ôçí çãåìïíßá ôïõ üëá ôá ÇðåéñùôéêÜ öýëá.
Áðü ôç äåýôåñç ÷éëéåôçñßäá ð.×. áíáöÝñåôáé üôé êáôïéêïýóáí óôçí ðåñéï÷Þ ôïõ Ìåôóüâïõ ëáïß ðïéìåíéêïß ðïõ ìéëïýóáí åëëçíéêÜ, üðùò ïé Áßèéêåò êáé ßóùò ïé Ôõìöáßïé. Óôá ìÝñç áõôÜ äåí Ý÷ïõí åðéóçìáíèåß ðñïúóôïñéêÜ êáôÜëïéðá, ðáñÜ åëëçíéêÝò êáé ñùìáúêÝò åãêáôáóôÜóåéò, üðùò óôçí Êïõôóïýöëéáíç, óôéò ÐïëéôóéÝò êáé óôï Âïôïíüóé, åíþ áíÝêáèåí ðåñíïýóå áðü ôçí ðåñéï÷Þ ç êýñéá äéÜâáóç áðü ôá äõôéêÜ ðñïò ôá áíáôïëéêÜ ôçò Ðßíäïõ, åîáéñåôéêÞò óôñáôçãéêÞò êáé åìðïñéêÞò óçìáóßáò.

Ôï ÌÝôóïâï ìíçìïíåýåôáé ãéá ðñþôç öïñÜ ôï 1380 ì.×. óôï áíþíõìï ÷ñïíéêü ôùí Éùáííßíùí, üðïõ ï éåñïìüíá÷ïò ÇóáÀáò áíáöÝñåôáé ùò êáèçãïýìåíïò Ìåôóüâïõ, åíþ ïé êÜôïéêïé ôçò ðåñéï÷Þò åßíáé âëÜ÷ïé êáé áðïêáëïýíôáé «êïõôóüâëá÷ïé» Þ «ìðïõñôæüâëá÷ïé».
Ç ðñïÝëåõóç ôïõ ôïðùíõìßïõ äåí åßíáé åîáêñéâùìÝíç. Õðïóôçñßæåôáé üôé ìðïñåß íá åßíáé óëÜâéêï êáé üôé óçìáßíåé «áñêïõäï÷þñé» áðü ôéò óëÜâéêåò ëÝîåéò «ìÝôóêá», ðïõ óçìáßíåé áñêïýäá êáé «üâï», ðïõ óçìáßíåé ÷ùñéü. Ç Üðïøç áõôÞ äå öáßíåôáé ïñèÞ, ãéáôß ïé áñêïýäåò õðÜñ÷ïõí ðáíôïý óôçí åõñýôåñç ðåñéï÷Þ. Ôï ÌÝôóïâï, óôá êïõôóïâëÜ÷éêá, ëÝãåôáé «Á-ìßôæéï» ðïõ óçìáßíåé «åéò ôï Ìßôæéï» êáé óå ðáëéÜ êåßìåíá áíáãñÜöåôáé «ÌÝôæïâï» êáé «ÌÝóóïâï». Åßíáé ðéèáíü ôï «ìßôæéï» - «ÌÝôæï» íá åßíáé ðáñáöèïñÜ ôïõ «ìÝóïõ» êáé ìå ôçí ðñïóèÞêç ôïõ óëÜâéêïõ «üâï» Ýãéíå «ÌÝôæïâï». Ç ðáëáéüôåñç ïíïìáóßá ôïõ ÷ùñéïý ßóùò Þôáí «ÌÝóï» Þ «ÌÝóï-÷þñé» ðïõ õðïäçëþíåé ðñÜãìáôé êáé ôï ôïðïãñáöéêü óôßãìá ôçò èÝóçò, óôï ìÝóï ôçò ðåñéï÷Þò.
Ïé ðáëáéüôåñïé äéáíïïýìåíïé ôïõ Ìåôóüâïõ, ùóôüóï, õðïóôçñßæïõí üôé ôï ôïðùíýìéï ðñïÝñ÷åôáé áðü ôï üíïìá ôïõ ðïôáìïý Ìßíôóéï, ðïõ õðÜñ÷åé êïíôÜ óôçí ðüëç Ambruce ôçò Éôáëßáò, ðåñéï÷Þ áðü ôçí ïðïßá Ýëêïõí ôçí êáôáãùãÞ ôïõò ïé ßäéïé êáé ïé ÂëÜ÷ïé ôçò Èåóóáëßáò.
¼óïí áöïñÜ ôçí ðñïÝëåõóç ôïõ ïíüìáôïò ÂëÜ÷ïò, õðÜñ÷åé ç Üðïøç üôé ìå ôç ëÝîç Welsch Þ Walachen, ïíüìáæáí ïé Ãåñìáíïß ôïõò ëáôéíüöùíïõò Éôáëïýò, Åëâåôïýò, ÂÝëãïõò, ÃÜëëïõò êáé ôïõò ÂëÜ÷ïõò ôçò Ñïõìáíßáò, ðïõ ãéá ðïëëïýò áéþíåò ãåéôüíåõáí. Óôçí êÜèïäü ôïõò ðñïò ôç Ñïõìáíßá, ïé ÓëÜâïé õðïôÜ÷ôçêáí óôïõò Ãåñìáíïýò êáé Ãüôèïõò ôçò ÔñáíóõëâÜíéáò, üðïõ êáé Þñèáí óå åðáöÞ ìå ôïõò ëáôéíüöùíïõò ÂëÜ÷ïõò. Åêåß áêïýãïíôáò ôïõò Ãåñìáíïýò íá ôïõò ïíïìÜæïõí Welsch Þ Walachen ôïõò ïíüìáæáí êé áõôïß ÂëÜ÷ïé óôç ãëþóóá ôïõò, äçëáäÞ ëáôéíüöùíïõò. Áðü ôïõò ÓëÜâïõò äéáäüèçêå óôç ÂáëêáíéêÞ ï üñïò ÂëÜ÷ïò = ëáôéíüöùíáò.

Óôï ÌÝôóïâï, ðÝñá áðü ôçí åëëçíéêÞ ãëþóóá, ÷ñçóéìïðïéåßôáé óå óôåíü, ïéêïãåíåéáêü, öéëéêü êáé åðáããåëìáôéêü ðåñéâÜëëïí ùò ðñïöïñéêÞ ìüíï ãëþóóá êáé ç êïõôóïâëÜ÷éêç. Ðñüêåéôáé ãéá ôá «âëÜ÷éêá», Ýíá íåïëáôéíéêü éäßùìá, ãíùóôüôåñï óôïõò ãëùóóïëïãéêïýò êýêëïõò ìå ôï íåïëïãéêü «áñùìïõíéêÞ», ðáñÜãùãï ôïõ Áñùìïýíïò, ìå ôï ïðïßï áõôïáðïêáëïýíôáé ïé ÂëÜ÷ïé Þ Êïõôóüâëá÷ïé ôùí åëëçíéêþí ÷ùñþí. Ç ãÝíåóç ôçò «áñùìïõíéêÞò» ÷ñïíïëïãåßôáé áðü ôçí åìöÜíéóç ôùí Ñùìáßùí óôçí åëëçíéêÞ ÷åñóüíçóï êáé êïéôßäá ôçò åßíáé ç ðáíÜñ÷áéá ïäéêÞ áñôçñßá ðïõ óõíÝäåå Äýóç – ÁíáôïëÞ, ç ìåôÝðåéôá Åãíáôßá ïäüò. Áðü ôïõò ¸ëëçíåò, ðñþôïé ÷ñÞóôåò ôçò ëáôéíéêÞò ëïãßæïíôáé ïé åêðñüóùðïé ôùí åëëçíéêþí ðüëåùí, ðïõ Þôáí õðï÷ñåùìÝíïé íá åðéêïéíùíïýí ìå ôç Ñþìç óôçí åðßóçìç ãëþóóá ôçò. Áêïëïõèïýí ïé ¸ëëçíåò ðïõ õðçñåôïýí óôï ñùìáúêü óôñáôü êáé åðéóôñÝöïíôáò óôç ãåíÝôåéñÜ ôïõò áíáëáìâÜíïõí ôç öñïýñçóç åðßêáéñùí ïäéêþí êüìâùí êáé êõñßùò ïñåéíþí äéáâÜóåùí, üðùò åßíáé ôï ðÝñáóìá ôïõ Æõãïý óôï ÌÝôóïâï. Ç ãíþóç ôçò ëáôéíéêÞò áðïôåëåß áðáñáßôçôï åöüäéï ãéá ôïõò äçìüóéïõò õðáëëÞëïõò ôïõ ñùìáúêïý êñÜôïõò, ôï ïðïßï åðéëÝãåé ôïõò óõãêåêñéìÝíïõò êáôÜ ðñïôßìçóç ìåôáîý ôùí ÅëëÞíùí. ×ñÞóéìç, åðßóçò, åßíáé ç ëáôéíéêÞ êáé ãéá ôïõò åìðüñïõò, îåíïäü÷ïõò, åðáããåëìáôßåò, åðéóôÞìïíåò, ðïõ åðéèõìïýí íá êéíïýíôáé åëåýèåñá êáé åðéêåñäþò óôïí ôåñÜóôéï ÷þñï ôçò ñùìáúêÞò áõôïêñáôïñßáò.
Ôï ÌÝôóïâï åõôý÷çóå óå üëï ôï äéÜóôçìá ôçò ìáêñáßùíçò éóôïñéêÞò ôïõ ðïñåßáò íá ôý÷åé éäéáßôåñùí ðñïíïìéáêþí ìåôá÷åéñßóåùí, ïé ïðïßåò óõíÝâáëáí óôçí åðéâßùóç êáé åðéôÜ÷õíáí ôïõò ñõèìïýò áíÜðôõîçò óå äýóêïëïõò êáéñïýò. Ôï 1430 ì.×., ÷ïñçãÞèçêáí ðñïíüìéá óôïõò Ìåôóïâßôåò áðü ôïí ÓïõëôÜíï ÌïõñÜô ôïí Â’, ùò åðéâñÜâåõóç ôçò êáëÞò óõìðåñéöïñÜò ôùí Ìåôóïâéôþí öõëÜêùí ôïõ Æõãïý ðñïò ôá ôïõñêéêÜ óôñáôåýìáôá ôïõ ÓéíÜí ÐáóÜ, ðïõ êáôåõèõíüôáí óôá ÃéÜííéíá.
Ôá ðñïíüìéá ôïõ 1430, ðïõ åíäå÷ïìÝíùò áðïôåëïýí ðñïóèÞêåò Þ âåëôéþóåéò óå ðñïûðÜñ÷ïíôá ðñïíüìéá, äéáôçñÞèçêáí ìÝ÷ñé ôï 1480. ¸êôïôå ôá ôïõñêéêÜ óôñáôåýìáôá êáôáðßåæáí, ëåçëáôïýóáí êáé ðïëëÝò öïñÝò Ýöôáíáí ìÝ÷ñé êáé óå åêôåëÝóåéò áèþùí Ìåôóïâéôþí. Ïé ðñïý÷ïíôåò ôïõ Ìåôóüâïõ ðñïóÝöõãáí óôçí ðñïóôáóßá ôçò âáóéëïìÞôïñïò, ç ïðïßá êáé åíÝêñéíå íá äéïéêïýíôáé áðåõèåßáò áðü áõôÞ. Ç ðñïóôáóßá ôçò äéáôçñÞèçêå ìÝ÷ñé ôï 1648.
Ìå ôçí êáôÜñãçóç ôçò åîïõóßáò ôçò âáóéëïìÞôïñïò êáôáëýèçêå êáé ç áõôïíïìßá óå áõôü ôï ôìÞìá ôçò Çðåßñïõ. Óôï ÷ñïíéêü äéÜóôçìá 1650-1659 ôï ÌÝôóïâï äéÝñ÷åôáé ìåãÜëç êñßóç. Ïé êÜôïéêïß ôïõ áíáãêÜæïíôáé íá ìåôáíáóôåýóïõí, ç öïñïëïãßá ãßíåôáé äõóâÜóôáêôç êáé ïé áëâáíéêÝò óõììïñßåò ëåçëáôïýí ôçí ðåñéï÷Þ.
Ôï ÌÝôóïâï êáôÜöåñå íá îåðåñÜóåé áõôÞ ôçí êñßóç ôï Ýôïò 1659, üôáí ï ÓïõëôÜíïò Ìå÷ìÝô ï Ä’ ÷ïñÞãçóå óôïõò Ìåôóïâßôåò íÝá ðñïíüìéá, ôá ïðïßá, êáôÜ ôç ëáúêÞ ðáñÜäïóç, áðïäßäïíôáé óôïí ÊõñéÜêï Öëüêá. Ç ðüëç ôïõ Ìåôóüâïõ êáé ïé ãåéôïíéêïß ïéêéóìïß ÌáëáêÜóé, ÌçëéÜ, ÁíÞëéï, Âïôïíüóé êáé Áíèï÷þñé áðïôÝëåóáí Ýíá åßäïò ïìïóðïíäßáò, ìßá áõôüíïìç äçìïêñáôéêÞ ðïëéôåßá ìÝóá óôçí áðïëõôáñ÷éêÞ ïèùìáíéêÞ áõôïêñáôïñßá.
Ôá ðñïíüìéá áõôÜ óõíÝâáëáí óôçí åíôõðùóéáêÞ äçìïãñáöéêÞ áíÜðôõîç ôïõ Ìåôóüâïõ. ÊÜôïéêïé áðü ôçí ÐñåìåôÞ, ôï Áñãõñüêáóôñï, ôá ¢ãñáöá, ôá ÃñåâåíÜ êáé ôçí Éôáëßá åãêáôáóôÜèçêáí óôï ÌÝôóïâï. Ôçí ßäéá ðåñßïäï éäñýèçêå óôï ÌÝôóïâï ôñáðåæéêü ãñáöåßï ìå áíôáðïêñéôÝò óå äéÜöïñåò ðüëåéò ôïõ åîùôåñéêïý, üðùò ôï Ëéâüñíï, ôç ÂéÝííç, ôçí ÁëåîÜíäñåéá, ôçí Ïäçóóü êáé ôï ÂïõêïõñÝóôé. ÌÜëéóôá, ôï 1719, ïé ÃÜëëïé Ýêôéóáí ôåñÜóôéá áðïèÞêç óôï ÌÝôóïâï ãéá ôç óõãêÝíôñùóç êáé äéáöýëáîç êôçíïôñïöéêþí ðñïúüíôùí ðïõ åîÜãïíôáí óôç Ãáëëßá. Ôï ÌÝôóïâï õøþíåôáé óå óðïõäáßï âéïôå÷íéêü, åìðïñéêü êáé ïéêïíïìéêü êÝíôñï, åíþ áíáðôý÷èçêå ç âéïôå÷íßá ôçò êáðïôïðïéßáò, ç õöáíôéêÞ, ç ñáðôéêÞ, ç ðëåêôéêÞ êáé ç êáôáóêåõÞ óðáèéþí. ÅðéðëÝïí, ôï 1700 éäñýåôáé éäéïóõíôÞñçôï Åëëçíéêü ó÷ïëåßï, óôï ïðïßï äßäáîáí ïé åðéöáíÝóôåñïé äÜóêáëïé ôùí åëëçíéêþí ãñáììÜôùí êáé áðïôÝëåóå åóôßá êáëëéÝñãåéáò ôïõ åèíéêïý öñïíÞìáôïò êáé ôïõ ðáôñéùôéêïý ðíåýìáôïò.
Ïé Ìåôóïâßôåò, ìå ôç âïÞèåéá ôùí éó÷õñþí óõìðáôñéùôþí ôïõò ôçò Êùíóôáíôéíïýðïëçò, áíáíÝùíáí ôá ðñïíüìéá áõôÜ ìå êÜèå áëëáãÞ ÓïõëôÜíïõ, ìå óêïðü íá ðåñéöñïõñÞóïõí ôçí áõôïíïìßá ôïõò áðü ôéò áõèáéñåóßåò ôùí ïìüñùí ÂáëÞäùí, ÊáôÞäùí êáé ÂåçëåñâÝçäùí, ïé ïðïßïé óå êÜèå áëëáãÞ ÓïõëôÜíïõ êáéñïöõëáêôïýóáí ãéá íá ðåñéïñßóïõí Þ áêüìá êáé íá åêìçäåíßóïõí ôçí éó÷ý ôùí ôïðéêþí ðñïíïìßùí.
Ôçí ðåñßïäï áõôÞ ïé ðåñéóóüôåñåò ïéêïãÝíåéåò ôïõ Ìåôóüâïõ áó÷ïëïýíôáí ìå ôçí åðåîåñãáóßá ôïõ ìáëëéïý, ôçí êáôáóêåõÞ ôáðÞôùí êáé åéäþí ñïõ÷éóìïý. Ç ôõñïêïìéêÞ ãíþñéæå ôåñÜóôéá áíÜðôõîç êáé ïé Ìåôóïâßôåò ôõñÝìðïñïé ÷ñçóéìïðïéïýóáí åéäéêïýò ôå÷íßôåò ïé ïðïßïé óôÝëíïíôáí êáé ìÜèáéíáí ôçí ôÝ÷íç êáôáóêåõÞò ôïõ ôõñéïý óôçí Éôáëßá, êõñßùò óôç Óáñäçíßá. Ôï ôõñß "êáóêáâÜëé" ðáñáãüôáí óôçí ðåñéï÷Þ ôïõ Ìåôóüâïõ êáé åîáãüôáí óôçí Éôáëßá.
ÐáñÜëëçëá, ðïëëïß êÜôïéêïé ôïõ Ìåôóüâïõ îåíéôåýïíôáé, åðéëÝãïíôáò åßôå íá äïõëåýïõí ùò åñãÜôåò êáé ôå÷íßôåò, åßôå Ýöåõãáí ùò åêðñüóùðïé ôùí ìåôóïâßôéêùí åìðïñéêþí êáé âéïôå÷íéêþí åôáéñéþí óôç Ãåñìáíßá, óôçí Ïõããáñßá, óôç Ñùóßá êáé óôéò ìåóïãåéáêÝò ÷þñåò.
Éäéáßôåñá ïíïìáóôïß Ìåôóïâßôåò ôå÷íßôåò Þôáí ïé óéäçñïõñãïß, ïé (ðåñéðëáíþìåíïé) ÷ôßóôåò, ïé îõëïõñãïß êáé ïé îõëüãëõðôåò. Áñêåôïß áó÷ïëïýíôáí ìå ôç âéïôå÷íßá ôçò âáñåëïðïéßáò êáé ôçò óáìáñïðïéßáò êáé åöïäßáæáí ôéò áãïñÝò ôùí Éùáííßíùí, ôçò ÐñÝâåæáò, ôçò ¢ñôáò, ôùí ÔñéêÜëùí, ôùí Öéëéáôþí, ôçò ËÜñéóáò, ôçò Êáñäßôóáò, ôùí ÖáñóÜëùí êáé Üëëùí ðüëåùí, åíþ éäéáßôåñç áíÜðôõîç ãíþñéóå ç ÷ñõóï÷ïÀá êáé ç áñãõñï÷ïÀá.
Ôçí åðï÷Þ ôçò áêìÞò, ïé Ìåôóïâßôåò Ýìðïñïé äéÝèåôáí åìðïñéêïýò ïßêïõò óôç Âåíåôßá, óôç ÍåÜðïëç, óôçí ÔåñãÝóôç, óôç Ìáóóáëßá, óôç ÂéÝííç, óôç Ìüó÷á, óôçí Ïäçóóü, óôçí Êùíóôáíôéíïýðïëç, óôç Èåóóáëïíßêç, óôéò ÓÝññåò êáé óôçí ÁëåîÜíäñåéá ôçò Áéãýðôïõ. Óôïí ðëïýóéï êáôÜëïãï ôùí Ìåôóïâéôþí ìåãáëåìðüñùí ôïõ åîùôåñéêïý êáôáãñÜöïíôáé ï ÉùÜííçò ÓôÜíïò óôç Âåíåôßá (1690), ïé áäåëöïß Ôæáñôæïýëç óôç ÂéÝííç êáé ï Êùíóôáíôßíïò Öïõñíßãêáò óôç Ñùóßá. Ðïëëïß Ìåôóïâßôåò áíáäåß÷èçêáí ìåãÜëïé ãïõíÝìðïñïé. ÁíÜìåóá ôïõò äåóðüæïõí ïé Ã. Ìåôóïâßôçò, Êõñ. Ôïóßôóáò, Áíáóô. Ôïóßôóáò êáé ïé ãéïé ôïõ Ìé÷áÞë, Èåüäùñïò, Íéêüëáò, Êùíóôáíôßíïò, ïé ïðïßïé Ýäñáóáí óôç Èåóóáëïíßêç, óôçí ÊáâÜëá, óôéò ÓÝññåò, óôçí ÁëåîÜíäñåéá êáé óôï Ëéâüñíï ôçò Éôáëßáò. Óôá Ôñßêáëá äñáóôçñéïðïéÞèçêáí ïé Ìåôóïâßôåò ãïõíáñÜäåò Á. ÐñåìÝôçò, ÌçôñÜêïò ÐñåìÝôçò êáé Áðüóô. ÐñåìÝôçò.
ÅðéðëÝïí, ìå ôçí åêìåôÜëëåõóç êáé ôùí öïñïëïãéêþí ðñïíïìßùí, êáé óõãêåêñéìÝíá ôçí êáôÜñãçóç ôïõ ðñïâáôïíüìéïõ, ôïõ öüñïõ íïìÞò ôùí ðñïâÜôùí, áíáðôý÷èçêå óôï ÌÝôóïâï éäéáßôåñá êáé ï êëÜäïò ôçò êôçíïôñïößáò. Õðïëïãßæåôáé üôé ôï 1753 ôï ÌÝôóïâï, ôï ÁíÞëéï, ôï Âïôïíüóé, ôï ÌáëáêÜóé, ç Êïõôóïýöëéáíç êáé ç ÌçëéÜ åß÷áí 30.000 ãéäïðñüâáôá êáé 2.000 âüäéá (âïïåéäÞ).
Ôá ðñïíüìéá êáôáñãÞèçêáí ôï 1795 áðü ôïí ÁëÞ ðáóÜ. Óôá ÷ñüíéá ðïõ áêïëïýèçóáí åîáðëáóßáóå ôç öïñïëïãßá, õðï÷ñÝùóå ôçí êïéíüôçôá íá äéáôçñåß áëâáíéêÞ öñïõñÜ, êáèþò êáé á÷èïöüñïõò ãéá íá ìåôáöÝñïõí ôïõò áíèñþðïõò êáé ôá æþá ôçò åîïõóßáò ôïõ êáôÜ ôç äéÜñêåéá ôïõ ÷åéìþíá áðü ôç äéÜâáóç ôïõ Æõãïý.
ÌåôÜ ôçí ðôþóç ôïõ ÁëÞ, áêïëïýèçóå ìßá ôáñá÷þäçò ðåñßïäïò, ç ïðïßá êïñõöþèçêå ìå ôçí ôñïìåñÞ êáôáóôñïöÞ ôïõ ïéêéóìïý, ãíùóôÞ ùò «ï ÷áëáóìüò ôïõ Ãñßâá». Ï èëéâåñüò áðïëïãéóìüò Þôáí ç öïñïëïãßá ôùí êáôïßêùí ìå ôñåéò ÷éëéÜäåò ÷ñõóÝò ëßñåò êáé ç ðëÞñçò êáôáóôñïöÞ ôåôñáêïóßùí óðéôéþí áðü ôçí ðõñêáãéÜ. Ç óõíïëéêÞ áîßá ôùí äéáñðáãÝíôùí êéíçôþí õðïëïãßóôçêå óå 500.000 ãñüóéá, ç äå óõíïëéêÞ êáôáóôñïöÞ óå 20.000.000 ãñüóéá. Ôï ÌÝôóïâï ó÷åäüí åñçìþèçêå êáé ç ðëåéïøçößá ôùí êáôïßêùí ìåôáíÜóôåõóå ó' Üëëåò ðåñéï÷Ýò.
ÌåôÜ ôçí ðñïóÜñôçóç ôçò Èåóóáëßáò (1881) êáé ôçí ðñïþèçóç ôùí åëëçíïôïõñêéêþí óõíüñùí óôç ãñáììÞ ÌÝôóïâï - ÌáëáêÜóé, ôá ôåëùíåéáêÜ åìðüäéá óôï Æõãü ìáôáßùóáí êÜèå åëðßäá áíáæùïãüíçóçò ôïõ åìðïñßïõ ôçò ðåñéï÷Þò.
Ç áðåëåõèÝñùóç ôïõ Ìåôóüâïõ Ýãéíå ôïí Ïêôþâñéï ôïõ 1912 áðü äõíÜìåéò ôïõ ôáêôéêïý Åëëçíéêïý óôñáôïý, ôùí Êñçôþí åèåëïíôþí ðñïóêüðùí êáé ôùí Hðåéñùôþí åèåëïíôþí, åíþ Þôáí êáèïñéóôéêÞ ãéá ôç ãåíéêüôåñç Ýêâáóç ôïõ áðåëåõèåñùôéêïý áãþíá, áöïý ìå ôïí ôñüðï áõôü ðáñåìðïäßæïíôáí ç áðïóôïëÞ íÝùí äõíÜìåùí êáé ìÝóùí äéáôñïöÞò ðñïò ôçí ðüëç ôùí Éùáííßíùí.
ÌåôÜ ôçí áðåëåõèÝñùóç, ôï ÌÝôóïâï Üñ÷éóå íá ðáñáêìÜæåé áöåíüò ãéáôß ôï åìðüñéï ìåôáôïðßóôçêå óôéò áãïñÝò ôùí Éùáííßíùí êáé ôùí ÔñéêÜëùí, áöåôÝñïõ ëüãù ôçò áðþëåéáò ôùí åéóïäçìÜôùí áðü ôá êëçñïäïôÞìáôá, ùò óõíÝðåéá ôïõ Á’ Ðáãêïóìßïõ ðïëÝìïõ. Ùóôüóï, óôçí êñßóéìç áõôÞ ðåñßïäï, åìöáíßæåôáé ï ìåãÜëïò åõåñãÝôçò ôïõ Ìåôóüâïõ Âáñþíïò Ìé÷áÞë Ôïóßôóáò, ï ïðïßïò ïñßæåé ùò éóüâéï äéá÷åéñéóôÞ ôçò äéáèÞêçò ôïõ ôïí ÅõÜããåëï ÁâÝñùö. Ôï ºäñõìá Ôïóßôóá éäñýèçêå ôï 1948 áðü ôïí ßäéï ôïí åõåñãÝôç ðïõ Üöçóå ãéá ôï óêïðü áõôü ôï ìõèéêü ãéá åêåßíç ôçí åðï÷Þ ðïóü ôïõ 1.730.000 äïëáñßùí. Ç ïñåéíÞ êáé ðñïâëçìáôéêÞ ðåñéï÷Þ äÝ÷ôçêå ôçí ðïëýðëåõñç êáé ðïëõäéÜóôáôç óõìâïëÞ ôïõ Éäñýìáôïò, áíáëáìâÜíïíôáò ðñùôïâïõëßåò ãéá ôç äéáôÞñçóç ôùí ðïëýôéìùí êáé áîéüëïãùí ðïëéôéóôéêþí êáé ëáúêþí óôïé÷åßùí ôçò, ðñùôïâïõëßåò ðïõ åðåêôåßíïíôáé óôçí áíÜðôõîç ôçò ãåùñãßáò, ôçò êôçíïôñïößáò êáé ãåíéêüôåñá óôçí Üíïäï ôïõ âéïôéêïý åðéðÝäïõ.
Ç ðñüïäïò ðïõ óçìåéþèçêå óôï ÌÝôóïâï ìåôÜ ôçí êáôáóôñïöÞ ôïõ 1854 ïöåßëåôáé êõñßùò óôïõò ðïëëïýò åõåñãÝôåò ðïõ áíÝäåéîå ç ðüëç, ïé ïðïßïé äåí ðåñéüñéóáí ôçí åõåñãåôéêÞ ôïõò äñÜóç ìïíÜ÷á óôï ÌÝôóïâï áëëÜ êáé óå ðáíåëëÞíéá êëßìáêá. Óå áõôïýò óõãêáôáëÝãïíôáé ï Ìåôóïâßôçò íåïìÜñôõò Íéêüëáïò, ïé ÄéäÜóêáëïé ôïõ ÃÝíïõò Íéêüëáïò Ôæáñôæïýëçò, ÐáñèÝíéïò Êáôæéïýëçò, ÄçìÞôñéïò ÂáñäÜêáò, Ôñýöùí ï éåñïìüíá÷ïò ÁäÜì ÔóáðÝêïò, ïé Åèíéêïß ÅõåñãÝôåò Ãåþñãéïò ÁâÝñùö, Íéêüëáïò ÓôïõñíÜñáò, Ìé÷áÞë Ôïóßôóáò, ÔñéáíôÜöõëëïò ÔóïõìÜãêáò, ÊõñéÜêïò Öëüêáò, Âáñþíïò Ìé÷áÞë Ôïóßôóáò, ïé Åèíéêïß áãùíéóôÝò ÄçìÞôñéïò ºðáôñïò, ÁíáóôÜóéïò ÌáíÜêçò, ÉùÜííçò ÃêáäÝëïò, Áðüóôïëïò ×áôæÞò, ÄçìÞôñéïò ÆáìÜíçò êáé ï ðïëéôéêüò ÅõÜããåëïò ÁâÝñùö Ôïóßôóáò.
Êïíôïëïãßò, ôï ÌÝôóïâï åõíïÞèçêå éäéáßôåñá áðü ôç ãåùãñáöéêÞ ôïõ èÝóç êáé ôçí óõíåðáãüìåíç óôñáôçãéêÞ ôïõ óçìáóßá. Áðïôåëïýóå Ýíá áðü ôá óçìáíôéêüôåñá äåñâÝíéá (derbend) ôçò ÏèùìáíéêÞò Áõôïêñáôïñßáò, áöïý åîáóöÜëéæå óôçí ïèùìáíéêÞ äéïßêçóç ôçí Üíåôç êáé áóöáëÞ ìåôáêßíçóç ôùí óôñáôåõìÜôùí ôçò áðü ôçí ¹ðåéñï ðñïò Èåóóáëßá, Ìáêåäïíßá, ôçí Êùíóôáíôéíïýðïëç êáé áíôßóôñïöá äéá ìÝóïõ ôïõ ìïíáäéêïý, êáé ãéá ôï ëüãï áõôü éäéáßôåñá óçìáíôéêïý, ïäéêïý ðåñÜóìáôïò ôïõ Æõãïý. Áðïôåëïýóå óçìáíôéêüôáôï êÝíôñï ãéá ôéò åðéêïéíùíßåò, ôéò ìåôáöïñÝò êáé ôç äéÝëåõóç êñáôéêþí áîéùìáôïý÷ùí êáé óôñáôåõìÜôùí. Áõôü óõíôÝëåóå óôçí áðüêôçóç ðñïíïìßùí áðü ôï ïèùìáíéêü êñÜôïò ðïõ ëåéôïýñãçóáí åõíïúêÜ ðñïò ôçí êáôåýèõíóç ôçò ïéêïíïìéêÞò êáé êïéíùíéêÞò áíÜðôõîÞò ôïõ.
ÓÞìåñá, ôï ÌÝôóïâï åßíáé Ýíá ðñüôõðï çìéáóôéêü êÝíôñï ìå õøçëü âéïôéêü åðßðåäï, åíôõðùóéáêÞ ôïõñéóôéêÞ êßíçóç êáé éêáíïðïéçôéêÞ ðïéüôçôá æùÞò. Óôá íåüôåñá ÷ñüíéá ç êôçíïôñïößá ìåéþèçêå êáé ôçí ïéêïíïìßá ôçò ðåñéï÷Þò ôüíùóáí ïé ôïõñéóôéêÝò äñáóôçñéüôçôåò áëëÜ êáé ç âéïôå÷íéêÞ ðáñáãùãÞ.




Copyright © 2022
Επιχορήγηση επιχειρήσεων ΠΕΠ Περιφέρειας Ηπείρου
Επιχορήγηση επιχειρήσεων ΠΕΠ Περιφέρειας Ηπείρου
Powered by CubeCart
Copyright Devellion Limited 2006. All rights reserved.